χρόνιος βήχας και Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) παρατηρείται με ολοένα αυξανόμενη συχνότητα στο γενικό πληθυσμό, επηρεάζοντας σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα ζωής των ασθενών. Εκδηλώνεται συνήθως στα βρέφη με συχνές αναγωγές γάλακτος (γουλιές) κατά ή μετά το γεύμα. Συνήθως οι γουλιές γίνονται χωρίς προσπάθεια και τα περισσότερα βρέφη είναι χαρούμενα, μερικά όμως μπορεί να επηρεάζονται από τα επεισόδια και να φαίνεται ότι υποφέρουν. Όταν η ΓΟΠ συμβαίνει συχνά, παρατηρείται αναστάτωση στην οικογένεια και έντονη ανησυχία. Μπορεί όμως να εμφανίσει το μωρό και συμπτώματα που υποδηλώνουν επιπλεγμένη ΓΟΠ δηλαδή παλινδρομική νόσο όπως:
• Έντονο κλάμα
• Ρουκετοειδείς εμέτους
• Πόνο ή δυσφορία στη σίτιση
• Τέντωμα του κορμού και έκταση του κεφαλιού
• Ανήσυχο ύπνο
• Απώλεια ή ανεπαρκή πρόσληψη βάρους
• Βήχα, βράσιμο, άπνοια αίσθημα καψίματος (καούρα, καύσος) πίσω από το στέρνο, που οφείλεται στην παρουσία του όξινου γαστρικού περιεχομένου στον κατώτερο οισοφάγο, και με αναγωγές των τροφών, που πολλές φορές ξυπνούν και πανικοβάλουν τον πάσχοντα.

Πολλοί ασθενείς με χρόνιο βήχα πάσχουν από κλινικά ‘αθόρυβη’ ΓΟΠ. Μετά το άσθμα και την παραρρινοκολπίτιδα, η ΓΟΠ θεωρείται η τρίτη πιο συχνή αιτία χρόνιου βήχα

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η αντιμετώπιση της ΓΟΠ με φαρμακευτική αγωγή και αλλαγή του τρόπου ζωής, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του χρόνιου βήχα σε ποσοστό από 70% μέχρι 100% των ασθενών. Μάλιστα, τα αποτελέσματα είναι καλύτερα αν οι ασθενείς λάβουν αγωγή για μεγάλο χρονικό διάστημα  (>90 ημέρες θεραπείας).

Η συσχέτιση μεταξύ άσθματος και  ΓΟΠ έχει αναγνωριστεί εδώ και αρκετά χρόνια. Χαρακτηριστικά, έχει βρεθεί ότι το άσθμα παρατηρείται συχνότερα σε ασθενείς με οισοφαγίτιδα σε σχέση με τα άτομα χωρίς οισοφαγίτιδα. Υπολογίζεται ότι στο 50-80% των ασθενών με άσθμα συνυπάρχει ΓΟΠ, ενώ η καταγραφή 24ωρης pH-μετρίας είναι παθολογική στο 75% των ασθενών με άσθμα

Οι μικροεισροφήσεις γαστρικού υγρού και η επακόλουθη βρογχική υπεραντιδραστικότητα, θεωρούνται τα πιθανά εκλυτικά αίτια της ασθματικής παρόξυνσης. Υπέρ αυτού του μηχανισμού συνηγορεί το γεγονός της  εμφάνισης παρόξυνσης άσθματος μετά από βαρύ γεύμα, και  παραμονή σε ύπτια θέση. Επιπλέον, τα φάρμακα για την αντιμετώπιση του άσθματος, όπως τα εισπνεόμενα και τα κορτικοειδή από του στόματος, παρατείνουν την παλινδρόμηση του γαστρικού υγρού επιδεινώνοντας τα συμπτώματα της ΓΟΠ

Η ΓΟΠ οδηγεί σε ποικίλα συμπτώματα (λόγω του χρόνιου ερεθισμού από το όξινο περιεχόμενο), τα οποία αποτελούν τις εξω-οισοφαγικές εκδηλώσεις της όπως Κακοσμία στοματικής κοιλότητας  ,Αφθώδη έλκη, Αλλοιώσεις δοντιών, Ωταλγία ,Μέση ωτίτιδα, Οπισθορινική έκκριση, Χρόνια παραρρινοκολπίτιδα, Φαρυγγίτιδα, λαρυγγίτιδα, Βλάβες φωνητικών χορδών και Βράγχος φωνής, Χρόνιος βήχας, Άσθμα, Χρόνια βρογχίτιδα,και Πνευμονία από εισρόφηση

Όταν ο συνήθης έλεγχος του κατωτέρου αναπνευστικού συστήματος δεν αναδείξει ένα σαφές αίτιο των κλινικών συμπτωμάτων που αναφέρονται, τότε ο γιατρός δικαιούται να θεωρήσει τη ΓΟΠ ως την πιθανότερη διαταραχή που ‘κρύβεται’ πίσω από αυτά, ιδιαίτερα όταν υποτροπιάζουν ή αποκτούν χρονιότητα. Συνεπώς, αρχικά η προσέγγιση είναι εμπειρική